Het is geen gloednieuw onderzoek, maar wel is het interessant om nog eens naar de cijfers te kijken nu mantelzorg zo in de belangstelling staat. In opdracht van GGD’s, CBS en RIVM werden in 2012 liefst 387.000 volwassenen van 19 jaar en ouder ondervraagd. Van deze groep kan 12,1% worden gezien als mantelzorger die meer dan 8 uur per week en/of langer dan 3 maand onbetaalde zorg verleent. Daarmee telt Nederland ruim 2.000.000 mantelzorgers.
Wie zorgt, wie wordt verzorgd?
In de leeftijdsgroep van 55-59 jaar is het percentage mantelzorgers het hoogst (28%), direct gevolgd door de groep van 50-54 jaar (26%). Dit wil niet direct zeggen dat jongere leeftijdsgroepen minder bereid zouden zijn om mantelzorg te verlenen. Vaak bestaat er met name bij hun ouders nog geen behoefte om verzorgd te worden.
De mantelzorg wordt verleend aan partner (15%), (schoon)ouder (39%), kind (9%), ander familielid (17%) of aan kennis, vriend(in), buur (19%), iets meer door vrouwen (58%) dan door mannen (42%).
Hoe zit het met de mantelzorgers zelf?
Een op de vijf mantelzorgers zegt dat de eigen gezondheid in het gedrang komt door de zorgverlening; daar tegenover staat een kleine groep die zich er lichamelijk en geestelijk juist beter bij voelt. Zo’n 200.000 verzorgenden voelt zich zwaar belast. Dit zijn hoofdzakelijk de mensen die aan één stuk door mantelzorg verlenen, bijvoorbeeld aan een dementerende echtgenoot of een zwaar gehandicapt kind.
Landen, regio’s, gemeenten
Met ruim 12% mantelzorgers blijft Nederland ver uit de buurt van de Europese top. Frankrijk (25%), Italië (20%) en ook België scoren beduidend hoger. Maar het kan ook nog minder: Duitsland en Oostenrijk zitten rond de 5%. Terug naar eigen land: welke regio’s springen er hier uit? Het noorden en westen van de provincie Noord-Holland en het zuiden van Zuid-Holland met ruim 14% mantelzorgers. Regio Nijmegen sluit de rij met nog geen 10%. Overijssel zit daar ergens tussenin. Binnen deze provincie zijn de verschillen aanzienlijk, met de gemeente Losser als absolute uitschieter.
Hier kunt u zien hoe dit er in een kaartje uitziet (kies hiertoe bij ‘Onderwerpen’ voor ‘Mantelzorger’). De grote steden sluiten de rij, met de aantekening dat Hengelo en in mindere mate Almelo zich enigszins aan dat patroon onttrekken.
Hebben de jongste ontwikkelingen en trends grote invloed op deze cijfers en verhoudingen? Alleen al daarom zal een nieuw onderzoek op veel belangstelling kunnen rekenen.
